Ibhalwe ngu Michael Thervil

Abathwebuli bezithombe (abathwebuli bezithombe) abaziwa
Ngohlu olumangalisayo lwe-irony, uMongameli waseMelika uDonald Trump ukhiphe i-Executive Order yokuqhwaza usizo lwamanye amazwe eNingizimu Afrika ngenxa yalokho akubona njengokuphathwa kabi kwabanikazi bomhlaba abamhlophe. Umbuzo abaningi abawubuzayo wukuthi kungani i-United States ingazange inqamule usizo nosizo lwamanye amazwe lapho abantu abamhlophe baseNingizimu Afrika besebenzisa futhi bephoqelela umbuso wobandlululo kubantu abaMnyama base-Afrika ngaso sonke isikhathi sobandlululo eNingizimu Afrika? Okwamanje, ayikho impendulo ecacile yombuzo onjalo owenziwe yiMelika futhi futhi akuzange kubhekisiswe ngisho. Eqinisweni, esithangamini sabezindaba soMnyango Wezobudlelwano Nokubambisana Kwamazwe Ngamazwe waseNingizimu Afrika, basho lokhu okulandelayo:
"UHulumeni waseNingizimu Afrika uqaphele umyalelo wakamuva wesigungu okhishwe nguMengameli uTrump. Kuyakhathaza kakhulu ukuthi isisekelo esiyisisekelo salo myalelo akanalo ukunemba kwamaqiniso futhi siyehluleka ukuqaphela umlando ojulile futhi obuhlungu waseNingizimu Afrika wobukoloni nobandlululo."
UMnyango WaseNingizimu Afrika Wezobudlelwano Nokubambisana Kwamazwe Ngamazwe uyaqhubeka uthi:
"Kuyamangaza ukuthi umyalelo wokuphatha wenza ukuhlinzekwa kwesimo sokuba yimbacu e-US eqenjini eNingizimu Afrika elihlala liphakathi kwabantu abanelungelo kakhulu kwezomnotho, kanti abantu abasengozini e-US abavela kwezinye izingxenye zomhlaba bayaxoshwa futhi banqatshelwe ukukhoseliswa naphezu kobunzima bangempela."
Ekuphenduleni lokhu, uMongameli uDonald Trump ngoNobhala Wezwe uMarco Rubio noNobhala Wezokuphepha Kwasekhaya uKristi Noem banikeze:
"Beka phambili usizo lwabantu, okubandakanya ukwamukelwa nokuhlaliswa kabusha ngoHlelo Lokwamukelwa Kwababaleki lwase-United States, kubantu base-Afrikaners eNingizimu Afrika abayizisulu zokubandlululwa ngokobuhlanga okungenabulungisa."
Ngokwesivumelwano esijwayelekile sabantu abamhlophe base-Afrika, banqume ukwenqaba ukunikezwa kukaMongameli uTrump nganoma yikuphi ukufuduka noma usizo lokuhlaliswa kabusha kwanoma yiluphi uhlobo. Kubonakala sengathi abantu abamhlophe baseNingizimu Afrika kunalokho babhekana nokuguquka kwemifula ezweni lakubo kunokufudukela eMelika. Isikhundla esisemthethweni sikaMongameli uTrump ngalesi simo ukuthi iNingizimu Afrika ithathe isimo esinobudlova hhayi kubantu abamhlophe
baseNingizimu Afrika kuphela ngendlela yokuthathwa komhlaba nokuthi iNingizimu Afrika nayo ithathe isimo esinobudlova ngeMelika nabalingani bayo.
Uhulumeni waseNingizimu Afrika wenze imizamo yokuqinisekisa uMengameli uTrump ukuthi ukusho kwakhe abantu abamhlophe baseNingizimu Afrika ababhekiswe ekuthathwa komhlaba kungamanga futhi "kugcwele ukuhlanekezela nolwazi olungelona iqiniso". Uma sibheka isimo eNingizimu Afrika bese siqhathanisa naleso abantu abaMnyama baseMelika ababhekene naso eMelika, kubonakala sengathi uMongameli uTrump angafaneleka kangcono ukubhekana nokungalingani okuhlosiwe nokuhlupha abantu abaMnyama baseMelika kunokukhathazeka ngokuthi abantu baseNingizimu Afrika bangempela benzani ngokumelene namakoloni abo angaphambili (amaDashi namaFulentshi).
Lokhu kunikezwa iqiniso lokuthi nakuba abantu abamhlophe base-Afrika benza cishe u-7% wabantu eNingizimu Afrika kubantu abangaba yizigidi ezingama-63, banomhlaba omangalisayo we-80%; abanye balinganisa kancane ngaphezu kwalokho. UMengameli waseNingizimu Afrika uMatamela Cyril Ramaphosa usivikela kakhulu isinqumo sakhe sezombusazwe ngokuthi "Ngeke sihlukunyezwe [yiMelika]" futhi kubonakala sengathi sithole ukwesekwa okwandisiwe ngaphakathi eNingizimu Afrika ngesinqumo sakhe.
Comments